‘शूट अ शॉर्ट’ लघुपट निर्मितीची कार्यशाळा

गेल्या ४ वर्षांच्या जंगी प्रतिसादानंतर, ‘शूट अ शॉर्ट’ या लघुपट निर्मितीच्या कार्यशाळेच्या पाचव्या पर्वाचे आयोजन येत्या ७ जुलै २०१६ ते १० जुलै दरम्यान पुण्यातल्या ‘राष्ट्रीय चित्रपट संग्रहालय’ येथे प्रसिद्ध चित्रपट दिग्दर्शक उमेश विनायक कुलकर्णी आणि त्यांच्या ‘अरभाट निर्मिती’च्या सहयोगाने आयोजित करण्यात आले आहे.

महाराष्ट्रातील कानाकोपऱ्यातून सृजनशील कलावंतांना सहभागी होता यावे म्हणून ही कार्यशाळा महाराष्ट्रातल्या मध्यवर्ती असलेल्या ‘पुणे’ शहरात आयोजित करण्यात आल्याचे दिग्दर्शक उमेश कुलकर्णी सांगतात. या पूर्वीच्या पर्वांमध्ये सहभागी झालेल्या सदस्यांकडून आलेला उस्फुर्त प्रतिसाद आणि महाराष्ट्रातील सर्व जिल्हांतून उपेक्षित असलेल्या नव्याने काहीतरी करू पाहणाऱ्या शहरी व ग्रामीण भागातील प्रतिभावंतांसाठी कार्यशाळेचं पाचवं पर्व पुण्यात आयोजित करण्याचे ‘अरभाट निर्मिती’ने जाहीर केले आहे.

या कार्यशाळेमध्ये स्वतः उमेश कुलकर्णी आणि प्राध्यापक समर नखाते मार्गदर्शन करणार आहेत. ही कार्यशाळा प्रामुख्याने मराठी भाषेत आयोजित केली जाईल. यंदाचा राष्ट्रीय पुरस्कारप्राप्त लघुपट ‘औषध’ याचे दिग्दर्शक अमोल देशमुख हे ‘शूट अ शॉर्ट’च्या मागील पर्वाचे विद्यार्थी. शूट अ शॉर्ट या त्यांच्या पहिल्याच कार्यशाळेनंतर बनवलेल्या पहिल्याच चित्रपटाला राष्ट्रीय पुरस्कार मिळणे ही आमच्यासाठी खूप अभिमानाची बाब असल्याचे उमेश यांनी सांगितले.
या संदर्भात बोलताना उमेश कुलकर्णी म्हणाले, “डिजीटल तंत्रज्ञान मुळे चित्रपट बनवणे ही गोष्ट तांत्रिकदृष्ट्या जरी सोपी झाली असली तरी एक कलामाध्यम म्हणून लघुपट तयार करणे ही आव्हानात्मक गोष्ट आहे. लघुपट निर्मितीसाठी केवळ तांत्रिककौशल्य पुरेसे नसून लघुपटाची मुलभूत संकल्पना, लघुपटाकडे कला व माध्यम म्हणून पाहण्याचा दृष्टीकोन याही बाबी उत्तम कलानिर्मितीसाठी आवश्यक असतात.”

लघुपट करण्याची इच्छा असणाऱ्यांना या कार्यशाळेत लघुपटनिर्मिती प्रक्रियेबाबत सर्वसमावेशक असे मार्गदर्शन केले जाणार आहे. लघुपटाचा संकल्पना ते निर्मितीपर्यंतचा प्रवास, लघुपट निर्मितीसाठीची आवश्यक पूर्वतयारी, शुटींगची प्रक्रिया तसेच कलाकार आणि तंत्रज्ञयांच्या सोबतची कार्यपद्धती, लघुपटाचे संकलन, महत्त्वाचे राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय लघुपट महोत्सव, चित्रपट निर्मितीशी निगडीत असलेली इतर कलाक्षेत्र यावर सखोल चर्चा कार्यशाळेत केली जाईल. लघुपट निर्मितीत असणाऱ्या १८ वर्षांवरील सर्वांसाठी ही कार्यशाळा खुली असणार आहे. वळू, विहीर, देऊळ आणि हायवे अशा यशस्वी चित्रपटांनंतरही उमेश यांनी लघुपट बनविणे चालू ठेवले आहे.   लघुपट या कलेला महत्व यावे म्हणून उमेश यांनी लघुपट गटाची स्थापना पुण्यात केली.

फिल्म आणि टेलिव्हीजन इन्स्टिट्यूट ऑफ इंडियामध्ये विद्यार्थी म्हणून पदविका अभ्यासक्रमासाठी ‘गिरणी’ या चित्रपटासाठी उमेश कुलकर्णी यांनी पहिला राष्ट्रिय पुरस्कार मिळाला.  हा २२ मिनिटांचा लघुपट एक मध्यम वर्गीय कुटुंबाने चालू केलेल्या धंद्यावर आणि त्यातून उद्भवणार्या समस्यांवर आधारित असून या लघुपटाने राष्ट्रीय आणि अंतरराष्ट्रीय स्तरावर एक वेगळीच ओळख निर्माण केली. आजपर्यंत त्यांनी आठ लघुपटांचे दिग्दर्शन केले आहे, त्यातील बहुतांश लघुपटांची निर्मिती एफटीआयआयने केली आहे. ‘थ्री ऑफ अस’ हा उमेश यांच्या लघुपटाचा शुभारंभाचा प्रयोग अतिशय प्रतिष्ठित अशा बर्लीन इंटरनॅशनल फिल्म फेस्टिवलमध्ये झाला. या चित्रपटाने उमेश यांना सर्वोत्तम दिग्दर्शकाचे आणखी एक राष्ट्रीय पारितोषिक बहाल केले. ‘थ्री ऑफ अस’ ४० पेक्षा जास्त आंतरराष्ट्रीय चित्रपट महोत्सवात दाखविला गेला. त्यांनी २००८ साली बनविलेल्या ‘गारूड’ या लघुपटासाठी मुंबई आंतरराष्ट्रीय चित्रपट महोत्सवात ‘सुवर्णशंख’ पुरस्कार बहाल करण्यात आला.

उमेश यांनी ‘क्लारमो फेरॉं, थाय आंतरराष्ट्रीय लघुपट महोत्सव, केरळ येथील आंतराष्ट्रीय माहितीपट आणि लघुपट महोत्सव अशा प्रतिष्ठित चित्रपट महोत्सवात जुरी सदस्य म्हणूनही स्थान भूषविलेले आहे. तसेच ‘क्लारमो फेरॉं’तर्फे त्यांच्या लघुपटांचे विशेष सादरीकरण करण्यात आले होते.

कार्यशाळेबाबत अधिक माहितीकरिता shootashortworkshop@gmail.com या ईमेलवर

अथवा ०२०-२५४३३५४९, ०९१६७६७७८०१, ०७३८७८११४४२ या दूरध्वनी क्रमांकावर संपर्क साधावा.